Breng je darm-breinas in balans: minder stress, blije buik!
In mijn praktijk werk ik met mind-body medicine. Hierbij kijk ik naar de mens als geheel: lichaam, geest en ziel. Ik geloof niet dat je deze drie kunt scheiden. Een ziekte is nooit puur lichamelijk of puur psychisch. Depressie gaat bijvoorbeeld gepaard met fysieke veranderingen in het lichaam. Chronische ziektes hebben op hun beurt invloed op het brein. Een van de meest fascinerende voorbeelden van deze connectie is de darm-breinas.
Wat is de darm-breinas?
De darm-breinas is de verbinding tussen je darmen en je brein. En dit is niet zomaar een verbinding; het is een vijfbaanssnelweg waarop voortdurend informatie wordt uitgewisseld. Rondom en in je darmen bevinden zich maar liefst 200 miljoen zenuwcellen – meer dan waar ook in het lichaam buiten het brein. Geen wonder dat de buik soms het 'tweede brein' wordt genoemd.
Deze connectie komt ook tot uiting in onze taal. Iedereen kent de uitdrukkingen ‘een knoop in je maag hebben’ of ‘vlinders in je buik voelen’. Dit zijn geen toevallige metaforen; ze weerspiegelen hoe sterk de verbinding tussen darmen en emoties is.
Hoe communiceren je darmen en brein?
De communicatie tussen je darmen en je brein verloopt onder andere via het autonome zenuwstelsel. Dit deel van het zenuwstelsel werkt automatisch en regelt processen zoals ademhaling, hartslag en spijsvertering. Binnen dit systeem zijn er twee belangrijke standen:
De parasympathische modus (rust- en herstelstand): Wanneer je ontspannen bent, staat deze modus aan. Je hartslag en bloeddruk zijn laag, en je darmen functioneren optimaal. Je kunt goed verteren en je lichaam herstelt zich beter.
De sympathische modus (actie- en stressstand): Wanneer je actief bezig bent, bijvoorbeeld aan het sporten of werken, gaat je hartslag omhoog en verschuift de energie van je darmen naar je spieren en brein. Je spijsvertering vertraagt.
Het is niet zo dat deze standen als een schakelaar werken. Het is eerder een schuifknop die tussen beide standen beweegt. Wanneer je echter langdurig in de stressmodus (fight-or-flight) verkeert, blijft je spijsvertering achter en ontstaan er darmproblemen.
Darmklachten door stress
Heb je last van darmklachten zoals een opgeblazen gevoel, obstipatie of diarree? Dan kan stress een belangrijke oorzaak zijn. Wanneer je gestrest bent, krijgen je darmen minder aandacht van het zenuwstelsel. Dit kan leiden tot een minder efficiënte spijsvertering en zelfs het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS). In mijn praktijk zie ik regelmatig mensen met de diagnose PDS, terwijl hun klachten eigenlijk voortkomen uit chronische stress.
Ontspanning is dan ook essentieel om je darmgezondheid te verbeteren. Als je ontspant, verbetert de bloedcirculatie in je darmen en worden ze actiever. Maar hoe doe je dat?
Ontspanningsoefeningen voor een gezonde darm-breinas
Er zijn verschillende manieren om je zenuwstelsel in de parasympathische modus te brengen, zodat je darmen optimaal kunnen functioneren:
Ademhalingsoefeningen – Een van de krachtigste tools is de zachte buikademhaling. Door diep in je buik te ademen, geef je je zenuwstelsel een signaal om te ontspannen. Wil je weten hoe? Bekijk hier mijn uitlegvideo over de zachte buikademhaling. Deze video komt uit mijn traject voor mensen met PDS. Wil je hier meer over weten? Klik dan hier.
Een warme douche of bad – Warmte ontspant niet alleen je spieren, maar helpt ook je darmen om beter te functioneren.
Wandelen – Beweging stimuleert de darmen en masseert als het ware je buik van binnenuit.
Tijd maken voor plezier – Lach met een goede vriend, ga op in je favoriete hobby of lees een boek dat je ontspant. Alles wat jou helpt ontspannen, helpt ook je darmen.
Het microbioom: de ontbrekende schakel
Tot nu toe heb ik het gehad over de darm-breinas, maar eigenlijk is dit verhaal niet compleet zonder het microbioom. Het microbioom bestaat uit de biljoenen bacteriën die in je darmen leven. Deze micro-organismen spelen een cruciale rol in de communicatie tussen je buik en brein. Wil je weten hoe dit precies werkt? Daarover lees je meer in mijn volgende blog!
Door bewust om te gaan met je darm-breinas en je stressniveau te verlagen, kun je jouw gezondheid op een diep niveau verbeteren. Hoe jij je voelt, heeft een directe invloed op je darmen en andersom. Zorg dus goed voor jezelf, zowel fysiek als mentaal, en ervaar hoe krachtig deze connectie is!
